2η Δράση    Ε.Ε.Ε.ΕΚ. Πτολεμαΐδας  2025  

Το έδαφος στη σύγχρονη Τέχνη    

Ως θεμέλιο ζωής το έδαφος είναι ένα ισχυρό και διαχρονικό πολιτιστικό σύμβολο. Η λέξη «άνθρωπος» προέρχεται στην πραγματικότητα από τη λατινική λέξη «humus», που σημαίνει γη ή έδαφος. Αναλογιζόμενοι τη σχέση της ανθρωπότητας με τη Γη, οι καλλιτέχνες έχουν από καιρό αγκαλιάσει το χώμα ως μέσο, από τα παλαιολιθικά γλυπτά έως τις αναγεννησιακές τοιχογραφίες που χρησιμοποιούν το χώμα ως χρωστική ουσία. Οι σύγχρονοι καλλιτέχνες συνεχίζουν να χρησιμοποιούν το έδαφος για να στοχαστούν σε πολιτικά, περιβαλλοντικά, κοινωνικά και πνευματικά θέματα. Από τη δεκαετία του '70 έως σήμερα, το Something Curated αναδεικνύει έξι ισχυρά έργα τέχνης που χρησιμοποιούν το χώμα ως κεντρικό μέσο. 

    Ana Mendieta, Untitled (Fetish Series, Iowa), 1977. Ευγενική προσφορά του Whitney Museum of         American Art 

1. Το έργο του Walter de Maria είναι μια από τις πιο εμβληματικές εγκαταστάσεις που χρησιμοποιεί το χώμα ως κύριο υλικό. Αυτό το έργο αποτελείται από 250 κυβικά μέτρα γης απλωμένα στον όροφο μιας γκαλερί SoHo στη Νέα Υόρκη. Το κομμάτι είναι καθηλωτικό, τυλίγοντας τους θεατές στη μυρωδιά, την παρουσία και την υφή της ακατέργαστης γης. Το New York Earth Room προκαλεί τους παραδοσιακούς χώρους των γκαλερί εισάγοντας φυσικό υλικό σε ένα περιβάλλον που συνήθως προορίζεται για αποστειρωμένες, γυαλισμένες επιφάνειες. Η εγκατάσταση διαταράσσει την προσδοκία του θεατή για μια γκαλερί τέχνης, προτρέποντάς τους να θεωρήσουν τη γη όχι ως κάτι χρηστικό αλλά ως μια στοχαστική παρουσία. 

   The New York Earth Room , 1977. © Estate of Walter De Maria. Φωτογραφία: John Cliett. Ευγενική     παραχώρηση Dia Art Foundation, Νέα Υόρκη 

2. Η Κουβανό-Αμερικανίδα καλλιτέχνης και γλύπτρια Ana Mendieta αποκάλεσε τις παρεμβάσεις της στη φύση έργα «γη-σώμα». Εμπνευσμένη από τις αφρικανικές, αφρό-κουβανικές, πρώιμες ευρωπαϊκές και Taino παραδόσεις, η περίφημη σειρά Silueta και Fetish της , που δημιουργήθηκε μεταξύ 1973 και 1980 στην Αϊόβα και το Μεξικό, περιλαμβάνει διάφορα εφήμερα έργα τεκμηριωμένα στην κάμερα. Στη σειρά, η καλλιτέχνης κάλυψε το σώμα της με χώμα και λουλούδια, εντόπισε το σχήμα της με πέτρες και αμπέλια, μεταξύ άλλων φυσικών υλικών, και εξέθεσε αυτές τις διάφορες μορφές στα στοιχεία. Το Untitled (Σειρά Φετίχ, Αϊόβα) δείχνει ένα ανάχωμα σε σχήμα σώματος στο έδαφος, που περιβάλλεται από νερό και είναι τρυπημένο με ραβδιά.

Ana Mendieta, Untitled (Fetish Series, Iowa), 1977. Ευγενική προσφορά του Whitney Museum of American Art 

3.  Το Urs Fischer's you είναι ένα μεταμορφωτικό έργο τέχνης που αποδομεί τους παραδοσιακούς εκθεσιακούς χώρους χαράσσοντας έναν τεράστιο λάκκο στο πάτωμα μιας γκαλερί. Το αποτέλεσμα είναι ένα τεράστιο κενό γεμάτο με ανασκαμμένη γη. Ο θεατής έρχεται αντιμέτωπος με την έντονη κοιλότητα, μια απουσία που είναι ταυτόχρονα επιτακτική και ανησυχητική. Δημιουργώντας αυτόν τον κενό χώρο μέσα σε μια γκαλερί, ο Fischer προκαλεί τον θεατή να επανεξετάσει τη γκαλερί όχι ως χώρο προβολής αλλά ως ένα μεταβλητό περιβάλλον που μπορεί να αναδιαμορφωθεί και να αποσταθεροποιηθεί. Η πράξη του σκάψιμο, της έκθεσης της Γης μέσα σε έναν δομημένο, τεχνητό χώρο, εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ανθρώπινη εισβολή στη φύση και την εξόρυξη φυσικών πόρων.  

    Urs Fischer, you , 2007. Ευγενική παραχώρηση του καλλιτέχνη και του Gavin Brown's Enterprise 

4.  Στην εγκατάστασή της Soil-Erg , που παρουσιάστηκε στο dOCUMENTA 13, η Claire Pentecost χρησιμοποιεί το έδαφος για να ασκήσει κριτική στην εμπορευματοποίηση των φυσικών πόρων. Επαναλαμβάνει το χώμα ως μια μορφή νομίσματος, τονίζοντας την εγγενή του αξία ως υλικό που διατηρεί τη ζωή. Η εγκατάσταση της Πεντηκοστής αντικατοπτρίζει την ανθρωποκεντρική πρακτική της αντιμετώπισης του εδάφους ως αντικείμενο προς εκμετάλλευση, προτείνοντας αντ' αυτού να θεωρηθεί ως ζωτικός πόρος που αξίζει φροντίδα και προστασία. Δημιουργώντας «εδαφικά νομίσματα», η Πεντηκοστή εφιστά την προσοχή στο πώς οι σύγχρονες οικονομίες συχνά παραβλέπουν την περιβαλλοντική υγεία επιδιώκοντας κέρδος. Το έργο της προσφέρει ένα εναλλακτικό σύστημα αξιών που αναγνωρίζει την οικολογική αξία του εδάφους και την αναγκαιότητα της διαχείρισης.

    Λεπτομέρεια Claire Pentecost's Soil-Erg install, 2012. DOCUMENTA 13, Γερμανία. © Κλαίρη              Πεντηκοστή

5.  Το Asad Raza's Absorption είναι ένα συμμετοχικό έργο τέχνης στο οποίο το ίδιο το χώμα «παράγεται» μέσα στον χώρο της γκαλερί, δημιουργώντας έναν ενεργό κύκλο μεταμόρφωσης. Ο Raza συνεργάστηκε με επιστήμονες για να δημιουργήσει ένα «νέο» έδαφος, το οποίο αναμειγνύεται και εμπλουτίζεται σε πραγματικό χρόνο από τους συμμετέχοντες. Αυτή η εγκατάσταση που βασίζεται σε διαδικασίες προσκαλεί τους θεατές να αλληλεπιδράσουν με το έδαφος ως ζωντανή, δυναμική οντότητα. Η απορρόφηση δίνει έμφαση στο αναγεννητικό δυναμικό του εδάφους, αμφισβητώντας την έννοια της υποβάθμισης υπογραμμίζοντας την ικανότητα του εδάφους να ανανεώνεται. Αυτό το έργο είναι ταυτόχρονα ένα έργο τέχνης και μια οικολογική πρακτική, που ενθαρρύνει την ευαισθητοποίηση σχετικά με την υγεία του εδάφους ως ζωτικής σημασίας για την περιβαλλοντική βιωσιμότητα.

Βίντεο  https://youtu.be/mGvu64b3CEM

Asad Raza, Απορρόφηση , 2019

6.  Το πρόσφατο έ ρ γ ο τ η ς Ev e Ta g n y, U n a d o r n e d Landscapes , εξετάζει το έδαφος ως ένα δοχείο μνήμης και ιστορίας. Χρησιμοποιώντας χώμα που προέρχεται από διάφορες τοποθεσίες , ο Tagny εξερευνά θέματα αποικιοκρατίας, εκτοπισμού και ανθεκτικότητας. Η δουλειά της συχνά ενσωματώνει το έδαφος με οργανικά υλικά, εφιστώντας την προσοχή στη διασύνδεση των ανθρώπινων ιστοριών και των οικολογικών συστημάτων. Τα Unorned Landscapes αντικατοπτρίζονται στο έδαφος ως ένα «σημασμένο έδαφος», φέροντας τα αποτυπώματα τόσο των φυσικών όσο και των ανθρώπινων παρεμβάσεων. Το έργο του Tagny είναι βαθιά ποιητικό, τιμά την ικανότητα του εδάφους να θυμάται και να διατηρεί ιστορίες πολιτιστικής και οικολογικής σημασίας.

    Eve Tagny, Unadorned Landscapes , 2023. Άποψη εγκατάστασης στο εθνικό μουσείο καλών τεχνών

    του Κεμπέκ. © Eve Tagny

    “Παπαρούνες” Ε.Ε.Ε.ΕΚ. Πτολεμαϊδας 2025

                              Παπαρούνες (Λεπτομέρεια  έργου)

1η δράση Ε.Ε.Ε.ΕΚ. Πτολεμαΐδας 2025

 

Με χώμα και νερό 

                                                   Το έργο μας "Με χώμα και νερό" 2025 

Ε.Ε.Ε.ΕΚ ΝΑΟΥΣΑΣ- 2η διαδικτυακή συνάντηση μαθητών/τριων μελών του Δικτύου

 

2η Διαδικτυακή συνάντηση των μαθητών του Δικτύου "Ε.Ε.Ε.ΕΚ του Ύδατος Ορμώμενοι: Χώμα και Νερό"

Σήμερα 27 Μαρτίου 2025 πραγματοποιήθηκε η δεύτερη διαδικτυακή συνάντηση των μελών του Δικτύου παρουσία μαθητών/τριών. Οι μαθητές /τριες είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν τις δημιουργίες τους εμπνευσμένες απο το έργο ενός καλλιτέχνη, είτε Έλληνα είτε ξένου, που ασχολήθηκε με το χώμα και το νερό.

Οι μαθητές του Ε.Ε.Ε.ΕΚ Νάουσας αρχικά ερεύνησαν το έργο ξένων αλλά και Ελλήνων καλλιτεχνών.  Ιδιαίτερα τους άρεσε το έργο του κ. Εμμανουήλ Λύτρα, ενός Έλληνα ζωγράφου απο την Τήνο. Με βάση το έργο του κ Λύτρα δημιούργησαν το δικό τους έργο!

 

E.E.E.EK ΝΑΟΥΣΑΣ- 1η Διαδικτυακή συνάντηση μαθητών-τριων του Δικτύου

 Σήμερα 25 Φεβρουαρίου 2025 πραγματοποιήθηκε η πρώτη διαδικτυακή συνάντηση των μελών του Δικτύου παρουσία μαθητών/τριών. Οι μαθητές /τριες είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν τις δημιουργίες τους με θέμα τους "Μύθους και Θρύλους της περιοχής τους" . Κατά το προηγούμενο διάστημα όλοι οι μαθητές/τριες εργάστηκαν στο να δημιουργήσουν ένα εικαστικό έργο εμπνευσμένο απο έναν μύθο ή θρύλο της περιοχής τους, που σχετίζεται είτε με το χώμα, είτε με το νερό, είτε και με τα δύο στοιχεία. 

Οι μαθητές του Ε.Ε.Ε.ΕΚ Νάουσας αρχικά ανέτρεξαν σε διάφορες ιστορικές πηγές και αφού κατέγραψαν τις απαραίτητες πληροφορίες, δημιούργησαν το παρακάτω βίντεο και έργο, όπου παρουσιάζουν το μύθο και το θρύλο του ποταμού "Αράπιτσα".

 

Ε.Ε.Ε.ΕΚ ΝΑΟΥΣΑΣ- 1η Διαδικτυακή συνάντηση του Δικτύου "Ε.Ε.Ε.ΕΚ του Ύδατος Ορμώμενοι: Χώμα και Νερό"

 1η Διαδικτυακή συνάντηση του Δικτύου "Ε.Ε.Ε.ΕΚ του Ύδατος Ορμώμενοι: Χώμα και Νερό"

29 Ιανουαρίου 2025

 

Τη Τετάρτη 29 Ιανουαρίου 2025 πραγματοποιήθηκε η 1η διαδικτυακή συνάντηση των συντονιστών των εφτά (7) Ε.Ε.Ε.ΕΚ που συμμετέχουν κατά τη φετινή χρονιά στο Δίκτυο "Ε.Ε.Ε.ΕΚ του Ύδατος Ορμώμενοι: Χώμα και Νερό". Κατά τη διάρκεια της συνάντησης ορίστηκαν το βασικό πλαίσιο του Δικτύου καθώς και οι δραστηριότητες των επόμενων μηνών. Καλή αρχή σε όλους!

  

ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.Λ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ

                 Δημιουργία του χάρτη Εορδαίας!

Δημιουργήσαμε τον δικό μας εικαστικό χάρτη που απεικονίζει 

το υδάτινο στοιχείο της περιοχής μας. Ένα χάρτη επιζωγραφισμένο 

 με ξυλομπογιές, όπου 

για τον διαχωρισμό των  γεωγραφικών συνόρων 

χρησιμοποιήσαμε 

γκοφρέ χαρτί σε μορφή ψηφιδωτού! 

Μια διαδικασία φαινομενικά, απλή 

αλλά 

απίστευτα χαλαρωτική! 

Στο πρόγραμμα πήραν μέρος οι εκπαιδευτικοί:

 

Δήμητρα Μιχοπούλου-Συντονίστρια 

Στέλλα  Χριστοδούλου

Πριμηκύρη Μαρίνα

Ένα εικαστικό ταξίδι και μια όμορφη συνεργασία έφτασαν στο τέλος τους!

Ανανεώνουμε το ραντεβού μας για την επόμενη χρονιά 

γεμάτοι ενέργεια, 

ιδέες και 

νέους στόχους!!

 Σας ευχαριστούμε πολύ!

ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ!🏊

Κάτοψη περιοχής υδάτινου στοιχείου ΕΕΕΕΚ Γρεβενών

 Σε αυτή τη δραστηριότητα δουλέψαμε επάνω στο τετράγωνο χαρτόνι με την τεχνική Παπιέ Μασέ (Papier-mâché). Ανακατέψαμε ατλακόλ μαζί με χαρτί και δημιουργήσαμε το ανάγλυφο του εδάφους και το υδάτινο στοιχείο μας, όπως παρουσιάζεται στον χάρτη. 

Το κολλήσαμε επάνω στην επιφάνεια 30 επί 30 εκ. αντικαθιστώντας το ποτάμι με τη δημιουργία μας. Τα παιδιά με αυτό τον τρόπο κατανόησαν τη θέση του ποταμού σε σχέση με την πόλη των Γρεβενών, καθώς και το μήκος του. Κατόπιν το χρωματίσαμε με το κατάλληλο χρώμα. 

Παράλληλα με την ευκαιρία της συγκεκριμένης δράσης, μιλήσαμε και εξηγήσαμε έννοιες όπως χάρτης, αναλογίες και κλίμακα μεγεθών, όπως μικρό-μεγάλο, κάτοψη πόλης ή βλέπω κάτι από ψηλά, καθώς επίσης εξοικειωθήκαμε με τη διαδικασία της τεχνικής του παπιέ μασέ.